De agrarische sector is volop in beweging. De thema’s energie en klimaat zijn de afgelopen jaren meer en meer in beeld gekomen binnen de landbouw. Maar welke trends op het vlak van duurzaamheid zien we nu en verwachten we in de toekomst?
Kringlooplandbouw
Vroeger was het Nederlandse landbouwbeleid gebaseerd op het efficiënt produceren van zoveel mogelijk voedsel tegen een lage prijs met een redelijk inkomen voor de boer. Inmiddels is een koersverandering merkbaar. Een efficiënte productie blijft noodzakelijk, maar het begrip efficiëntie moet breder ingevuld worden. Niet alleen economisch, maar ook ecologisch efficiënt: slimmer gebruik maken van natuurlijke processen en zuiniger omgaan met grondstoffen.
Kringlooplandbouw is gericht op een goede opbrengst en een zuinig gebruik van grondstoffen en energie, maar ook op zo min mogelijk belasten van klimaat, milieu en natuur. Een voorbeeld van een gesloten, kleine kringloop is een akkerbouwer die bieten produceert als voer voor een aangrenzende veehouder. De mest van de veehouder gaat weer terug naar de akkerbouwer. Reststromen, zoals bladeren en stengels, zijn ook te gebruiken als veevoer of bodemverbeteraar. Daardoor heb je weer minder kunstmest nodig.
Stalinnovaties
We zien steeds meer stalinnovaties die emissies bij de bron aanpakken. Om de ambitie van klimaatneutraliteit in 2030 te realiseren, zijn concepten nodig die passen bij een diervriendelijke veehouderij en de wensen van de markt en consument. Denk aan emissiearme stalsystemen, luchtwassers en compartimentering om stallen volledig duurzaam te maken, inclusief zonnepanelen op het dak. Op dit moment is pas 30% van de varkensstallen duurzaam. In het Klimaatakkoord is veel geld vrijgemaakt voor nieuwe stalsystemen voor bestaande en nieuwe stallen. Dit wordt gerealiseerd met subsidieregelingen voor verdere verduurzaming van de varkenshouderij.
Vleesvervangers
De ING presenteerde onlangs cijfers waarin te zien is dat de Europese markt voor vlees- en zuivelvervangers jaarlijks met 10 procent zal groeien tot 7,5 miljard euro in 2025. Deze groeiverwachting vertaalt zich in een investeringsspurt in de voedingsmiddelenindustrie.
Het Zweedse Oatly, dat al een fabriek in Vlissingen heeft, haalde in 2020 175 miljoen euro op bij investeerders voor de uitbreiding van de productie van haverdranken- en aanverwante producten. Ook ADM Europoort bouwt in Rotterdam een sojamolen voor veevoer om naar een installatie voor de winning van plantaardige eiwitten. Hiervoor is de aanleiding dat volgens ADM Europoort wereldwijd 56 procent van de consumenten probeert meer plantaardige voedingsbronnen aan het dagelijkse menu toe te voegen. Deze trend wordt ingegeven door het groeiende bewustzijn over de impact van de voedselproductie op het milieu en de beschikbare ruimte.
Duurzame energieproductie
De agrarische sector is voorloper in duurzame energieproductie. Ruim 45% van het energiegebruik in de primair agrarische sectoren wordt al duurzaam opgewekt door de sector zelf, voornamelijk met wind en biomassa. In het landelijk gebied ligt grote potentie voor duurzame energieproductie. De toenemende vraag naar stroom en gas uit de buurt biedt boeren en tuinders volop kansen als leverancier van duurzame energie.
Meer marktinformatie ontvangen?
Download hier marktrapportages per sector.
Bronnen: ING, Nieuwe oogst, WUR
